Iederal – dekmantel apostolisch genootschap

Al mijn apostelkindernekharen gaan overeind staan als ik de website van iederal bekijk: het verschrikkelijke jargon en de onuitstaanbare betweterigheid. Kijk ons eens goed zijn… De vingerafdrukken van 75 jaar apostolisch genootschap all over the place. Als je daar meer over wil weten, lees dan vooral ook apostelkind of de blog van Renske.

Ledenwerving

Iederal is bedoeld voor ledenwerving voor het apostolisch genootschap. Het jaarverslag 2022 laat daar geen misverstand over bestaan.

Als we kijken naar de ontwikkeling van het aantal ingeschreven leden is er nog steeds sprake van een krimpsituatie. Daarentegen zijn er de ontwikkelingen bij iederal, waardoor er steeds meer verbindingen ontstaan met het genootschap. Ook via Maatschappelijke Betrokkenheid zijn de verbindingen groeiende. Het afgelopen jaar zijn gesprekken gevoerd over de vraag of de vorm van de verschillende verbindingen nog past bij de huidige ontwikkelingen en tijd. In 2023 zal een nieuwe vorm van verbinding worden ontwikkeld, passend in deze tijd en met respect voor het verleden en bestaande leden. De keuzes om naast bestaande vormen, nieuwe vormen een kans te geven, heeft te maken met continuïteit van de organisatie en hoe we ons geloofsverhaal willen verspreiden. Er liggen kansen.

Maar de gedachten zijn al veel ouder. Er wordt al langer over een geniepige wervingscampagne nagedacht. Hierover is in openbare bronnen niet veel terug te vinden, maar bij de Van Oosbreestichting , ook een dochter van het apgen, vind je nog wel eens een document dat ze vergeten zijn door de digitale shredder te halen: 15-5-verslag-linkedin-bijeenkomst-2.pdf

Ad de Haan licht toe: Binnen het genootschap is de apostel voorzitter van het bestuur met vetorecht. Daarnaast is hij verantwoordelijk voor de geestelijke verzorging, wijst zijn opvolger aan en wijst dienenden aan. Is dit niet heel veel ‘macht’ op één plek? We hebben een periode gekend dat het ApGen afgleed naar sektarisme. Moet er geen beveiliging worden ingebouwd om te voorkomen dat dit in de toekomst nog een keer gebeurt?

Hieruit blijkt dat ze zich bewust zijn van het feit dat ze een sekte zijn (geweest). Het antwoord stelt niet gerust:

JZ. Het zijn cultuuraspecten waar we telkens weer opnieuw naar zullen kijken.

En het verslag gaat nog verder:

Bessel van den Hazel: Schrikken nieuwkomers niet als ze eerst met het ApGen kennis maken via een andere activiteit en dan in een eredienst komen? JZ: Ik hoop van niet. Beide vormen moeten wel dezelfde gezindheid en boodschap uitstralen.

Impliciet blijkt hieruit duidelijk dat het andere merk, dat later “iederal” is geworden, bedoeld is om zieltjes te winnen onder valse voorwendselen.

Bekende sprekers

Het apgen trekt bekende sprekers aan die bijdragen aan de legitimiteit van iederal. Maar wees gerust. Mij is door zo’n bekende spreker verzekerd dat er in de coulissen geen broeders en zusters staan om mensen naar het apgen te lokken. Ik denk echter dat het subtieler gaat. Als je eerst bij een iederal spreekbeurt bent geweest, dan ga je misschien ook naar de vollemaanwandeling. En daarna krijg je een keer VANDAAG in de bus. En zo langzaam maar zeker word je de fuik ingetrokken. Zoals ik al zei, volgens het jaarverslag van 2022 is ledenaanwas wel het expliciete doel van iederal. Zoals Hans Alma het verwoordde:

Kerkbezoek loopt terug, het aantal mensen dat ergens lid van wil worden neemt af. Toch verlangen mensen volop naar vormen om zin te ervaren. En daar kan het genootschap vormen voor bieden. Vanuit de leerstoel wil ik graag helpen om die te vinden. Maar er gebeurt bij het genootschap op dat gebied al veel. Neem iederal, waar jullie gesprekken organiseren op een laagdrempelige manier, met sprekers die bredere bekendheid hebben. Dat is al een heel mooie vorm om het gesprek over zingeving van de grond te krijgen.

Marketing en communicatie

Het marketingbureau 37celsius heeft de marketing voor iederal ontwikkeld. Dit is een lezenswaardige link. Zo komen we er achter dat iederal in de communicatie bewust is losgekoppeld van het apgen en dat iederal bedoeld is om een nieuwe doelgroep te bereiken.

Veel geld

Dan rijst nog de vraag: waarom zoveel moeite. Waarom laten ze het niet gewoon gaan. Het ledenbestand vergrijst, ze zijn van 30.000 leden gezakt naar 9.000 en gezien de gemiddelde leeftijd van hun leden zal het wel snel minder worden. Ze zijn gelukkig niet erg succesvol in het aantrekken van nieuwe leden. Ze kunnen dus ook gewoon stoppen. Maar ja, wat doe je dan met een half miljard euro aan beleggingen en onroerend goed. Dat is veel geld. En een organisatie met zoveel geld wil zichzelf natuurlijk graag in stand houden. In het hierboven genoemde jaarverslag van 2022 benoemden ze dit zelf als nieuwe vormen voor de continuïteit van de organisatie. De bestuurders en de medewerkers hebben er namelijk een dikke boterham aan. Er werken immers 70 mensen in 56 FTE die samen per jaar 7 miljoen verdienen. Ofwel 125.000 per voltijdbaan. En als je bedenkt dat normaal jaarsalaris neer komt op om en nabij 60-80k, dan kun je nagaan dat er een paar grootverdieners werken bij het apgen en iederal.

ANBI-status

En er zijn mensen die denken dat de ANBI-status er ook wat mee te maken heeft. Hier geeft de blog van de Van Oosbreestichting wat meer duidelijkheid over. Het apgen had veel te veel vermogen in relatie tot het doel. Willen ze met een vermogen van €500.000.000 de ANBI-status houden – en dat willen ze – dan moeten ze meer algemeen nut beogen dan alleen maar waken over het zielenheil van 9.000 leden. Volgens Ad de Haan:

Daarnaast speelde ook een ander item: Een ANBI (een Algemeen Nut Beogende Instelling) mag niet meer vermogen aanhouden dan redelijkerwijs nodig is voor de continuïteit van de voorziene werkzaamheden. Deze voorwaarde wordt ook wel de ‘anti-oppot-eis’ genoemd. Het enorme opgepotte vermogen van het genootschap stond niet meer in verhouding tot de oorspronkelijke kernactiviteit, de geestelijke verzorging in de geloofsgemeenschappen. Het ledenaantal is inmiddels ruim gehalveerd van ooit zo’n 28.000 tot 12.000 nu, dit is inclusief jeugdleden, aspirant leden en sympathisanten. Het aantal ‘gewone’ leden bedraagt nu nog circa 9.000. Door vergrijzing en ontgroening ontstaat behoefte aan andere vormen voor het gemeenschapsleven en de koerselementen Iederal en Maatschappelijke Betrokkenheid zullen steeds manifester worden. Steeds meer gemeenschappen worden samengevoegd en gebouwen verkocht. Met de nieuwe koerselementen kon ook de ANBI-status van het genootschap worden veiliggesteld.

Op deze manier besparen ze heel erg veel belasting.

Oproep aan sprekers

Ik wil bij deze alle sprekers die van plan zijn om bij iederal te gaan spreken vooral oproepen om toch wat onderzoek te doen alvorens in te gaan op de uitnodiging van iederal. Weet waar je je aan verbindt.

Waarschuwing aan belangstellenden

Als je meedoet aan de activiteiten van iederal, houd je zelf dan steeds voor dat het een dekmantel is om leden te werven voor het apgen. Apgen is een eufemisme voor apostolisch genootschap, volgens velen een sektarisch genootschap. Ze zeggen in transitie te zijn, en dat er al veel is veranderd. Maar dat zeiden is in de jaren 80 ook al. En ook toen zijn er nog veel slachtoffers gemaakt. En ik geloof niet dat de cultuur echt veranderd is. Zwem niet in de fuik!