Ik heb sinds begin oktober veel geleerd over het comfortabel en toch zuinig verwarmen van ons huis. Graag wil ik deze leerpunten delen met de lezers van mijn blog.
Nachtverlaging heeft geen zin
Ik heb experimenten uitgevoerd met verlaging van de ingestelde temperaturen. Dat heeft zin in de badkamer en andere ruimtes waar ‘snelle’ verwarmingsbronnen staan. In de woonkamer, de eetkamer en de keuken werkt het averechts. Doordat vloer- en wandverwarming heel traag reageren duurt het lang voordat de vloer en wand weer op temperatuur zijn en nog langer voor de betreffende ruimte weer aangenaam is. Uiteindelijk moet de warmtepomp daar zo hard voor werken dat het per saldo tenminste evenveel energie kost.
Besparing door houtkachel is relatief laag
’s Avonds even de houtkachels aan heeft hetzelfde effect als dag- en nachtinstellingen. De ruimte wordt warm, de vloer- en wandverwarming gaan relatief lang uit. De vloer en de wand koelen hierdoor af. Als de houtkachels uit zijn en de temperatuur weer daalt kost het relatief veel om de vloer en de wand weer op te warmen. Omdat de kamer gewoon op temperatuur is gebleven is het effect wel minder dan bij nachtverlaging. Het is uiteindelijk per saldo toch een besparing omdat je de ingestelde temperaturen in de zones lager kan houden. De ruimte warmt immers snel op met de houtkachel als je bijvoorbeeld televisie gaat kijken. En een houtkachel is gewoon gezellig.
Slimme thermostaten werken
Wij hebben veel plezier van onze slimme thermostaten, ook al gebruiken we ze niet voor slim verhogen en verlagen afhankelijk van onze afwezigheid. De geavanceerde regelkring zorgt er voor dat er geen overshoot ontstaat. Doordat vloer- en wandverwarming nogal traag reageren bestaat het risico dat de ruimtes te warm worden. De slimme thermostaat zorgt ervoor dat de betreffende zone al periodiek begint uit te schakelen voordat de gewenste temperatuur bereikt is. Afgezien van externe factoren als zoninval, houtkachel, fornuis aan en dergelijke worden de ruimtes nooit meer dan 0,1’C te warm. Dit is wel degelijk een besparing. Ongewenste overshoot is namelijk verspilling. Verder houden de thermostaten ook rekening met de actuele buitentemperatuur en de voorspelde temperaturen.
De balken in onderstaande figuur geven aan hoe lang de thermostaat op ‘aan’ staat. Het is goed te zien hoe mooi de slimme thermostaat de kamer op temperatuur houdt, nadat de warmte van de houtkachel is verdwenen.
Aansluiting buffervat moet goed
Ons buffervat was onjuist aangesloten. Hierover heb ik al uitgebreide blogs geschreven. Ik heb dat helemaal omgegooid. In combinatie met de zoneregeling met slimme thermostaten hebben we meer comfort gerealiseerd bij een veel lagere keteltemperatuur. Dat moet tot een grote besparing gaan leiden. Dit kunnen we pas op wat langere termijn goed inschatten. Maar het comfort is al omhoog, en de eerste metingen geven geen hoger energieverbruik aan, misschien zelfs lager.
Oude warmtepomp pimpen helpt
Onze warmtepomp uit 2009 was niet erg slim. Ik heb een paar ingrijpende maatregelen uitgevoerd, zoals vervanging van de interne pomp en een conditionele regeling van de interne pomp, een extra temperatuursensor, regelklep in de aanvoer en verwijdering van de kamerregeling. Dit levert alles bij elkaar extra besparingen en een hoger rendement op. Ik denk alleen wel dat de fabrieksgarantie is vervallen…
CV-pompen vervangen? Doen!
Onze oude CV-pompen verbruikten veel energie. Ik heb €125 per jaar bespaard door ze gewoon te vervangen. Klusje van niks. Een kind kan de was doen.
Stooklijn beïnvloeden werkt
Een lagere keteltemperatuur is essentieel voor elke besparing op verwarming, maar zeker ook in het geval van warmtepompen. Dus het instellen van een lage stooklijn is belangrijk. Maar dat beïnvloedt de responsiviteit van het systeem nadelig. En dat samen met het feit dat vloer- en wandverwarming al heel traag zijn, is een recept voor laag comfort. Ik heb ervoor gekozen om de stooklijn omhoog bij te stellen wanneer er een extra warmtevraag is. Ik heb na diverse experimenten geleerd, dat dit al snel moet gebeuren. In de ruimtes met vloer- en wandverwarming doe ik dit al bij een afwijking naar beneden van 0,2 graden. Hierdoor bereik je dat de stooklijnverhoging al gauw inspringt bij dalende temperatuur, waardoor overshoot naar beneden wordt beperkt. Dit draagt ook weer bij aan een sneller reagerend systeem. Ik verhoog de stooklijn met circa 5 graden. Deze hogere stooklijn is gedurende circa 2 tot 4 uur per dag actief, met name als de houtkachel heeft gebrand en de vloer en de wand zijn afgekoeld. De overshoot omhoog wordt al goed voorkomen door de slimme thermostaten. Daar zijn dus geen extra maatregelen nodig.
